استفاده ازن در صنایع بسته بندی خشکبار

ازن برای اولین بار در سال ۱۸۴۰ کشف شد ، در اوایل دهه ۱۹۰۰ بعنوان ماده ضد عفونی کننده در تولید آب آشامیدنی در فرانسه مورد استفاده قرار گرفت.میکروارگانیسم ها و آنزیم ها به عنوان وسیله ای برای حفظ با استفاده از تعدادی از روشهای فیزیکی ، که عمدتاً گرما را درگیر می کند ، متمرکز شده اند . بخصوص از طریق پخت و پز ، از دیرباز گرما روش اصلی از بین بردن عوامل بیماری زا

بوده است. فن آوری های جدید ، از جمله پاستوریزه کردن بخار ، جاروبرقی بخار ، پاستوریزه کردن فلش و سایر موارد دیگر برای کنترل یا کاهش میکروارگانیسم های مضر در مواد غذایی به گرما اتکا می کنند . بسیاری از محصولات حاصل از این فرایندها به مدت چندین دهه در رژیم غذایی مستقر شده اند و به خودی خود از اهمیت بالایی برخوردار هستند.همچنین ، اثر بخشی پردازش گرما به دمای و زمان تصفیه بستگی دارد. اگرچه درمان حرارتی به از بین بردن ارگانیسم های رویشی و برخی از اسپورها کمک می کند ، اما ، میزان زمان درمان و دمای فرایند نیز متناسب با میزان از بین رفتن مواد مغذی ، ایجاد طعم های نامطلوب و وخیم تر شدن خواص عملکردی محصولات غذایی است . فن آوری های غیر حرارتی ، مانند شستشوی شیمیایی و سایرین بر ترکیب و فعالیت سلولی پاتوژن ها تأثیر می گذارد و در نهایت آنها را می کشد اما ، مصرف کنندگان خواستار محصولات ایمن (به دلیل عدم اعتماد به مواد نگهدارنده شیمیایی مصنوعی) و محصولات تازه هستند.

ازن ، یک اکسیدان قدرتمند ، در برابر انواع میکروارگانیسم های موجود در میوه و سبزیجات مؤثر است. نتایج امیدوار کننده در حل مشکلات صنایع غذایی مانند مایکوتوکسین و بقایای سموم دفع آفات با کاربرد ازن آشکار شده است. تجزیه خود به خود بدون ایجاد بقایای خطرناک در محیط تصفیه ، ازن را در کاربردهای غذایی ایمن می کند.

ازآنجائیکه متقاضیان مصرف کننده برای محصولات با کیفیت بالا و بسته بندی مناسب در حال افزایش است. این موضوع هم برای مصرف کننده و هم در بازارهای خدمات غذایی صادق است. چگونگی رسیدن به کیفیت بسته بندی بالا خشکباردرون بسته بندی چالشی است که گرییبان این رشته مواد غذایی میباشد.

درمرحله اول پیشنهاد ما این است که  با استفاده از ازن تغییر روش پردازش محصولات تازه خود ، عمر مفید و ظاهر محصول را به میزان چشمگیری افزایش دهید.  شستشوی ازن و ایجاد روش های ضد عفونی  ، باعث میشود روش های سنتی که از مواد شیمیایی تاثیر منفی درکیفیت ومانداری محصول شما میگذارید و بااستفاده از تکنولوژی ازن باعث ازبین بردن بو و طعم ناخوشایند مواد شیمیایی میشوید .

ازن فرم سه اتمی اکسیژن است و یک ضد عفونی کننده بسیار مؤثر است. به عنوان ماده اکسید کننده ، ازن یک و نیم برابر از کلر و ۳۰۰۰ برابر واکنش پذیرتر است.

ازن یک ضد عفونی کننده و اکسید کننده کننده بسیار ایمن ، بسیار جدی است ، بنابراین برای کنترل رشد ارگانیسم های ناخواسته در تجهیزات مورد استفاده در صنایع فرآوری مواد غذایی استفاده می شود. ازن به عنوان یک سم سیستمیک برای میکروارگانیسم ها عمل نمی کند ، بلکه آنها را از طریق فرآیند اکسیداسیون از بین می برد. در نتیجه ، برای ایجاد میکروارگانیسم غیرممکن است که مقاومت در برابر اکسیداسیون را ایجاد کند.یک سیستم ساده با تولید ژنراتور ازن  مطلق ، امکان تولید آسان آب ازن برای شستشوی محصول را می دهد ، به طور کلی :

• مصرف آب شما را کاهش می دهد
• قالب را بهبود می بخشد
• ماندگاری محصول را در برابر باکتریولوژیک (که از بین رفتن محصول می شود)را افزایش می دهد.

آیا ازن برای استفاده از مواد غذایی بی خطر است؟

در ماه اوت سال ۲۰۰۰ ، سازمان غذا و داروی ایالات متحده رسماً استفاده ازن را به عنوان یک عامل ضد میکروبی برای درمان ، ذخیره و فرآوری مواد غذایی در گاز و فازهای آبی تأیید کرد.این تأیید در ۲۶ ژوئن سال ۲۰۰۱ منتشر شد (FDA ، ۲۰۰۱).

مزایای استفاده از گاز ازن در بسته بندی خشکبار:

• عقیم سازی مواد غذایی خشک و پودری
•   بارگیری و آلودگی های میکروبیولوژیکی موجود در غذاهای خشک و پودری را بدون تغییر در سلیقه ها و خواص برای برآورده کردن نیازها. با از بین بردن طیف وسیعی از پاتوژنهای سطحی شامل باکتریها ، ویروسها ، Cryptosporidium ، E-Coli و غیره باعث افزایش عمر خود مواد غذایی خشک و پودر شده تحت درمان با ازن (از جمله پودرهای ماسالا) می شود و باعث می شود این محصول متناسب با مسافت های طولانی تر حمل و نقل شود.
•   با استفاده از اکسیداسیون مواد شیمیایی سمی باقیمانده و سموم دفع آفات مورد استفاده در زمان کشت ، استاندارد بهداشتی میوه های خشک تحت درمان با ازن را افزایش دهید.
•   بهترین روش برای از بین بردن پاتوژن های غذایی ناشی از مواد غذایی آماده برای خوردن (RTE) – و “میوه های خشک شده ارگانیک”.
• ازن به عنوان جایگزینی برای متیل برمید به عنوان ماده مقدماتی برای کنترل آلودگی حشرات در مواد غذایی ذخیره شده استفاده میشود.
• ازن میکروارگانیسم های مختلف نظیر انواع باکتری ها ، ویروس ها ، قارچ ها ، مخمرها ، اسپورها و هاگ های منتشر شونده از طریق آب و هوا را از بین می برد و به نحو مطلوب و بسیار مؤثری انواع آلودگی های میکروبی را کاهش می دهد.

مکانیسم عمل ازن بر روی باکتری ها:

باکتری ها ، میکروارگانیسم های کوچک تک یاخته ای هستند که دارای ساختمان ساده و ابتدایی می باشند. مولکول ازن با اکسید کردن گروه های سولفیدریک پروتئینی سلول باکتری را غیر فعال می کند. در دوزهای بالاتر با حمله به جدار سلول باکتری موجب از هم گسیختگی و پارگی دیواره و غشاء خارجی و مرگ باکتری می شوند.

مکانیسم عمل ازن بر روی ویروس ها:

ویروس ها نیز جزو میکروارگانیسم ها هستند لیکن به وضوح از دیگر سلول ها متفاوتند. ویروس ها ذراتی غیر مستقل هستند که تنها در داخل سلول میزبان تکثیر می یابند.هر ذره ویروس شامل یک مولکول اسید نوکلئیک DNA یا RNA است.

در اطراف این مولکول پوششی از جنس پروتئین قرار دارد که کاپسید نامیده می شود وظیفه کاپسید، محافظت از اسید نوکلئیک ویروس و امکان پذیرکردن اتصال و دخول ویروس به سلول میزبان است. مولکول ازن با نفوذ از میان پوشش پروتئینی ، اسید نوکلئیک ویروس را تخریب می کند و در غلظت های بالاتر مولکول های ازن با تخریب پروتئین کاپسید، سلول ویروسی را منهدم می کنند

استفاده ازن درصنعت خرماوبسته بندی آن:

با وجود اختصاص وسيعترين سطح زير كشت (۲۳۸ هزار هكتار در سال ۸۸) و بيشترين ميزان توليد خرما در دنيا (حدود يك ميليون تن در سال) به ايران، ميزان صادرات خرماي ايران ۱۰% ميزان توليد آن مي باشد و فرآورده هاي حاصله از خرما نيز به دليل عدم رعايت اصول فرآوري محصول مطلوبي از نظر كيفي در بازار جهاني محسوب نمی شود. متاسفانه حدود نيمي از خرماي توليدي جزء ضايعات محسوب مي شود كه با فراهم كردن شرايط مناسب توانايي قابل ملاحظه اي در بازارهاي جهاني دارد.

EPA در آخر سال ۲۰۰۵ متيل برمايد را از ليست مواد شيميايي مورد مصرف خارج نموده است و فسفين نيز در دست بررسي مجدد قرار دارد. ازن به عنوان بهترين جايگزين متيل برمايد در دنيا شناخته شده است. اين گاز توانايي از بين بردن رنج وسيعي از ميكروب ها را دارد و بدون برجاي گذاشتن باقيمانده، تبديل به اكسيژن معمولي مي گردد و به همين دليل در فهرست EPA به عنوان DBPR قرارگرفته است و طبق اين قوانين داراي اثرات جانبي نمي باشد.

ازن جهت از بین بردن افات خرما مورد استفاده قرار گرفه است . حشره بالغ، لارو و تخم شب پره هندی و شیشه دندانه دار در معرض غلظت های مختلف ازن قرار گرفتند. نتایج در مورد حشره بالغ و لارو رضایت بخش بود و نشان داد که در زمان های کوتاه،بطور کامل حشرات از بین می روند. این در حالی است که جهت از بین بردن تخم این حشرات غلظت های بالاتر ازن مورد نیاز است. با توجه به این که طبق قوانین بین المللی استفاده از متیل بروماید ممنوع اعلام شده است، ازن می تواند جایگزین مناسبی برای این ماده جهت حشره زدایی از خرما باشد.

سم زدایی از پسته :

گاز ازن از بین برننده  آفلاتوکسین ها در هسته های پسته و پسته های زمینی میباشد  پسته با غلظت شناخته شده آفلاتوکسین آلوده شده باغلظت های ازن ۵،۰ ، ۷٫۰ و ۹٫۰ میلی گرم L-1 به مدت ۱۴۰و۴۲۰ دقیقه در۲۰ درجه سانتیگراد و ۷۰ درصد RH قرار گرفتند. تخریب آفلاتوکسین توسط کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) تعیین شد. با افزایش زمان قرار گرفتن در معرض و غلظت ازن ، کارایی ازن برای تخریب آفلاتوکسین در پسته افزایش یافته است. نتایج نشان داد که  کل آفلاتوکسین ها به ترتیب ۲۳ و ۲۴ درصد کاهش می یابد ، وقتی هسته پسته در غلظت ازن ۹٫۰ میلی گرم L-1 ازن برای ۴۲۰ دقیقه ازن قرار گرفت. در pH ، رنگ ، میزان رطوبت و مقادیر اسید چرب آزاد هسته پسته و پسته زمینی تغییرات معنی داری مشاهده نشده است . ترکیب اسیدهای چرب پسته بعد از درمان ازن تغییر چشمگیری نداشت. هیچ تغییر معنی داری بین شیرینی ، لک بودن ، طعم ، ظاهر و میزان خوش طعم کلی هسته های پسته ازن و غیر ازن پیدا نشده است.  ازون برای تخریب آفلاتوکسین ها در هسته پسته نسبت به پسته های زمینی موثرتر است. ازن فعالیت ضد قارچی خوبی دارد و کنترل موفقیت آمیز آلودگی مایکوتوکسین در مواد غذایی را نشان می دهد . ازن برای تخریب آفلاتوکسین ها در دانه های پنبه ، پسته ، و بادام زمینی و در محلول های آبی استفاده می شود .